gokverslaving

gokverslaving: 10 praktische tips & nuttige informatie

Verslaafd aan gokken

Iedereen doet wel eens mee aan een kansspel. Het gaat dan om het inzetten van een bedrag in de hoop dat je er een groter bedrag voor terugkrijgt. Je moet geluk hebben, want een kansspel is niet beïnvloedbaar wat de uitslag betreft. Denk bijvoorbeeld aan loterijen en krasloten. Maar ook spelletjes als roulette en dobbelen zijn kansspelen. Je weet immers niet hoe het balletje of de dobbelsteen rolt. Ten slotte zijn er de fruitautomaten. Ook hier is het winnen een kwestie van geluk. Kaartspelen behoren niet tot kansspelen, maar tot behendigheidsspelen. Je kunt de uitslag van behendigheidsspelen namelijk beïnvloeden. Je kunt er veel tijd en aandacht aan besteden, maar het behoort niet tot de categorie gokken. Een verslaving aan behendigheidsspelen is dus geen gokverslaving.

Je spreekt van een gokverslaving als je (bijna) al je tijd en geld besteedt aan gokken. Het gokken heeft een plaats in je leven gekregen, waarvoor alles en iedereen moet wijken. Je steekt je ervoor in de schulden, met alle gevolgen van dien. Je isoleert je van je omgeving, want daar heb je geen tijd en geen interesse meer voor. Gokverslaving kan dan ook ernstige gevolgen hebben op financieel, emotioneel en sociaal gebied. Lees meer over de kenmerken van een gokverslaving in tip 3.

Naast gokverslaafden zijn er ook probleemgokkers. De probleemgokkers zijn nog net niet verslaafd. Ze besteden ook (te) veel geld en tijd in het gokken. Maar een probleemgokker heeft zijn gokgedrag evengoed wel nog enigszins in de hand, terwijl de gokverslaafde het gedrag met betrekking tot het gokken totaal niet meer onder controle heeft.

In Nederland zijn ongeveer 40.000 mensen gokverslaafd.

Belangrijke adressen

Landelijk informatienummer

Direct bellen voor hulp in verband met een gokprobleem kun je via het landelijk informatienummer
0900 – 2177721 (10 eurocent per minuut), bereikbaar van 09.00 tot 0.00 uur.

De Stichting Anonieme Gokkers Omgeving Gokkers Nederland (AGOG)

De Stichting Anonieme Gokkers Omgeving Gokkers Nederland (AGOG) bestaat uit zelfhulpgroepen voor gokverslaafden en voor mensen die willen leren leven met de gokverslaving van iemand die hen lief is, zonder daar zelf aan onderdoor te gaan. De behandeling van de gokverslaafde richt zich allereerst op het stoppen met gokken. Daarnaast worden (financiële) problemen en spanningen behandeld. Na de behandeling is er nazorg om terugval te voorkomen. Zeldzaam wordt een opname in een kliniek aanbevolen. Je kunt veel informatie inwinnen op de website van de AGOG. Je kunt er ook online specifieke informatie opvragen. Het adres van de AGOG is:

Stichting AGOG Nederland
Postbus 9150
1006 AD  Amsterdam
Telefoon (tijdens kantooruren): 020-4100517

Websites met informatie over gokverslaving

AGOG.nl
Gokverslaving.nl
Drugsweb.nl

Online stoppen met gokken

Gokkendebaas.nl (zie tip 7)
Gokkenondercontrole.nl (zie tip 7)

Lotgenotencontact

Via alle adressen die hier genoemd zijn, is contact met lotgenoten mogelijk.

Forum/chat

Nooitmeergokken.nl

Kenmerken gokverslaving

Een gokverslaving is herkenbaar. Je kunt over het algemeen de verschijnselen vrij snel zien. Iemand die gokverslaafd is, kan zich niet meer aan zijn of haar afspraken houden wat het gokken betreft. Zo spreekt de gokker met zichzelf af dat hij deze keer niet meer dan een bepaald bedrag zal inzetten en niet langer dan een bepaalde tijd zal spelen. Maar het lukt niet: de maximale inzet wordt (flink) overschreden, net als de tijd. Iedere keer neemt de gokker zich voor het niet zover te laten komen, maar tijdens het gokken bevindt de gokker zich in een roes en wordt hij of zij meegesleept door de opwinding van het spel.

De gokker wordt zich op een bepaald moment wel bewust van zijn gokgedrag. Veel gokkers weten dat dit gokgedrag niet normaal is. De probleemgokker kan een gokverslaafde worden als pogingen om te minderen of te stoppen steeds weer mislukken omdat de drang om te gokken voortdurend aanwezig is. Ze gaan het gokken voor de naaste omgeving geheim houden om kritiek te vermijden en de problemen te verbergen. Het werk wordt steeds vaker verzuimd en afspraken met de omgeving worden nauwelijks tot niet meer nagekomen. Omdat de schulden oplopen, probeert de gokker van anderen geld te lenen. In veel gevallen zullen gokverslaafden als ze nergens meer aan geld kunnen komen, overgaan op een illegale manier om aan geld te komen. Ze kunnen gaan frauderen of stelen.

Gokverslaafden die door middel van zelfhulp of deskundige hulp proberen te stoppen, kunnen te maken krijgen met hevig afkickverschijnselen. Er kunnen psychische en lichamelijke klachten ontstaan. Depressies, angstgevoelens, hoofd- en maagpijn zijn veel voorkomende afkickverschijnselen.

De kick van het gokken

Gokken werkt gokverslaving in de hand door verschillende factoren. Allereerst is een gokspel van korte duur. Dat wil zeggen: de beloning is snel. Het kraslot is hier een goed voorbeeld van, maar ook de fruitautomaat en de roulette. De snelle beloning versterkt het gedrag. Soms win je en soms verlies je. Als je af en toe wint, blijf je langer doorspelen. Ongemerkt kan je verlies groter zijn dan je winst. Toch brengen de kleine winsten tussendoor de grote verliezen naar de achtergrond. De gokker voelt dat hij geluk heeft. Het verlies zal worden teruggewonnen. En zo is de verleiding tot het herhaaldelijk doen van een gok geboren.

De meeste mensen gokken om te winnen. Maar de opwinding is voor veel gokkers ook een beloning. Ze kicken op de spanning. Omdat de gokspelen van korte duur zijn, blijf je die spanning steeds opnieuw ervaren. De spanning wordt nog eens opgevoerd door de flikkerende lichtjes en geluidjes van de gokkasten. Hier en daar hoor je het gerinkel van geld. Dit spoort aan tot het doorgaan met gokken. Daarom zijn de meeste gokkers verslaafd aan fruitautomaten. De luxe uitstraling van het casino maakt de roulette ook erg populair bij de meeste gokkers.

Niet onbelangrijk is de mogelijkheid tot het gokken. In Nederland heeft bijna ieder café wel een gokkast. Daarnaast zijn er in veel steden de zogenaamde amusementscentra. Dit zijn gewoonweg gokhallen. Het dagje uit naar het casino wordt regelmatig via de reclame aanbevolen. Ook het kopen van een staatslot of kraslot wordt via de diverse media aangemoedigd. Het internet blijft ook niet uit. Iedereen kan via het internet anoniem een gokje wagen.

Omgevingsfactoren

Alleen het hebben van bepaalde persoonlijke eigenschappen hoeven niet tot een (gok)verslaving te voeren. Meestal is het een combinatie tussen persoonlijke, maatschappelijke en gezinssituaties. De vriendenkring kan bijvoorbeeld aanzetten tot gokken.

Veel jonge gokkers komen uit een gezin waar de ouders vaak afwezig zijn (geweest). Ook kunnen de ouders inconsequent of juist heel streng in de opvoeding zijn (geweest). Veel jongere gokverslaafden komen uit gezinnen waar veel waarde wordt gehecht aan materiële en financiële zaken. Het komt vaak voor dat de ouders ook een gok-, of alcoholprobleem hebben. Jongeren die al op jonge leeftijd met gokken in aanraking komen, lopen meer risico op een verslaving. Onderzoekers menen dat extreem verwende kinderen ook een groter risico lopen. De verwennerij bestaat dan uit materiële zaken. Het kind krijgt alles wat het maar wenst. Daarnaast zijn verveling, omdat het gezin weinig leuke dingen onderneemt, en een gebrek aan openheid ook twee pijlers.

Vrienden hebben grote invloed op elkaar, zeker bij jongeren. Als het gewoon is in een vriendengroep mee te doen aan kansspelen (denk aan krasloten), dan is de kans groot dat de jongere met de eigenschappen zoals vermeld in tip 4, erg ontvankelijk is voor het gokken. Veel jongeren maken kennis met fruitautomaten als zij op stap gaan met vrienden.

Op maatschappelijk gebied zijn er een aantal factoren die bijdragen aan een groter risico op gokverslaving. Zo wordt gokken het in het algemeen niet als negatief gedrag gezien. We kopen allemaal staatsloten. Er bestaan diverse reclamespotjes over gokken. Naast die van de staatsloterij zijn er bekende spotjes over de krasloten en het dagje uit in het casino. Overmatig gokken is echter wel taboe.

Ontstaan gokverslaving

Een gokverslaving begint met de interesse in het gokspel. Veel mensen vinden het gokken in het begin vooral spannend en een aangenaam tijdverdrijf. De opwinding over het wel of niet winnen en het verhogen van je inzet geeft veel mensen een kick. De meeste mensen besteden er verder niet teveel tijd aan. Soms wordt er eens wat gewonnen en soms wordt er eens wat verloren. Men besteedt er over het algemeen niet meer tijd of geld aan dan normaal.

Maar er zijn mensen die de kick van het gokken steeds weer opnieuw willen beleven. Ze gaan ongemerkt steeds vaker gokken. Er wordt steeds meer geld ingezet. Ze laten zich niet ontmoedigen als ze (veel) geld verliezen. Deze mensen zijn in het begin erg optimistisch. Eens zullen ze wel alles weer terugwinnen. De drang naar het gokken wordt groter. Zonder het te merken, besteden ze steeds meer tijd en aandacht aan het gokspel. Normale dagelijkse bezigheden maken plaats voor het gokken. Probleemgokkers erkennen wel dat ze teveel tijd en teveel geld aan het gokken besteden. Het bewustzijn is er wel, terwijl dat bij gokverslaafden anders is. Zij zijn inmiddels behoorlijk afhankelijk van het gokken geworden. Een hoog oplopende schuld, problemen op het werk en thuis? Erg jammer, maar het gokken heeft prioriteit gekregen.

Niet iedereen loopt evenveel risico om gokverslaafd te worden. Er zijn verschillende factoren die kunnen bijdragen tot dit risico. Allereerst hangt veel samen met de persoonlijkheid van de gokker. Lees hier meer over in tip 4. Ook bepaalde omstandigheden of situaties waarin de gokker zich bevindt kunnen ervoor zorgen dat de behoefte om te gokken uiteindelijk oncontroleerbaar wordt. Lees er meer over in tip 5.

Persoonlijke factoren

Gokverslaafden worden niet zo geboren. Er kunnen zich in het leven omstandigheden of gebeurtenissen voordoen, waardoor iemand de behoefte krijgt om iets dwangmatig te doen. De ontwikkeling naar een gokverslaving wordt beïnvloed door verschillende factoren. Het karakter heeft een rol, maar ook de omgeving, de beschikbaarheid en het gokken zelf hebben een zekere invloed.

Het karakter van een gokker herbergt verschillende persoonlijke eigenschappen die kunnen bijdragen tot een grotere kans op ontwikkeling van een verslaving. Veel gokkers denken dat ze door middel van kansspelen grote winst kunnen maken. Ze zijn ervan overtuigd dat zij geluk hebben in het spel. Deze optimistische houding zorgt ervoor dat zij niet terugdeinzen bij verlies. Ze maken bijvoorbeeld gebruik van magische getallen. Dit kunnen geluksgetallen zijn, maar ook geluksdagen. Ongeveer 60% van de gokkers gokt omdat ze het gevoel hebben dat zij geluk zullen hebben. Veel gokverslaafden zijn uit verveling gaan gokken (36%). Verveling kan voortkomen uit eenzaamheid, gebrek aan vrienden of een minderwaardigheidscomplex. Spanningen kunnen ook leiden tot gokgedrag. Het gokken overheerst negatieve gevoelens. De gokker bevindt zich tijdens het gokken in een roes en ontvlucht daarmee de werkelijkheid. Ongeveer 64% van de gokverslaafden is gaan gokken om zich beter te kunnen ontspannen. De spanningen kunnen overigens ontstaan zijn door externe factoren, bijvoorbeeld problemen op het werk, financiële problemen of een echtscheiding.

Er is veel onderzoek gedaan naar specifieke persoonlijkheidskenmerken van gokverslaafden. De uitkomst van de onderzoeken laat een aantal eigenschappen zien die tot een vergroot risico op gokverslaving kunnen leiden.

Eigenschappen die een gokverslaving beïnvloeden zijn:
  • Gevoel van minderwaardigheid, voortgekomen uit een negatief zelfbeeld en lage zelfwaardering
  • Matige sociale vaardigheden (weinig vrienden, eenzaamheid)
  • Zwakke zelfredzaamheid, weinig probleemoplossende vaardigheden
  • Onlogische en niet realistische gedachtegang over kansspelen
  • Overgevoeligheid ten opzichte van frustraties en stress
  • Het zich willen afzetten tegen een bestaande sociale orde
  • Zucht naar sensatie
Hoe meer er sprake is van bovenvermelde eigenschappen, hoe groter de kans op gokverslaving.

Professionele hulp

Wanneer je deskundige hulp nodig hebt om van de problemen rondom het gokken af te komen, kun je professionele hulp krijgen.

Voor de gokverslaving kun je terecht bij instellingen voor verslavingszorg. Een instelling voor verslavingszorg biedt crisisopvang, behandeling van specifieke verslavingen, hulp en behandeling van verslaafden en nazorg. Het aanbod verschilt per doelgroep (oud of jong) en type behandeling (individueel, groepstherapie). Voor een adres in je buurt kun je het internet raadplegen.

Voor het verzachten van ontwenningsverschijnselen kun je terecht bij je huisarts.

Als er naast het gokprobleem ook problemen zijn in de relatiesfeer, is er deskundige hulp verkrijgbaar via de instellingen voor geestelijke gezondheidszorg (GGZ), bijvoorbeeld het Riagg. Je kunt ook via de huisarts verwezen worden naar een maatschappelijk werker of psycholoog. Je kunt ook zelf vrij gevestigde psychologen benaderen.

Geldproblemen kunnen worden aangepakt en opgelost via instellingen voor schuldsanering. Informeer hierover bij je gemeente.
Lotgenotencontact helpt om te stoppen met gokken. Je vindt er steun bij elkaar en door het (wekelijkse) contact blijf je gemotiveerd om van je gokverslaving af te komen. Lotgenotencontact kun je krijgen via de zelfhulpwebsites, zoals vermeld in tip 8.

Zelfhulp bij gokken

Een verslaving is een gewoonte die men zichzelf heeft aangeleerd. Wat je jezelf hebt aangeleerd, kun je ook afleren. Je kunt stoppen en je nooit meer in de buurt van een gokautomaat begeven. Je kunt een gokverslaving aanpakken door hulp te zoeken bij een hulpverlener. Er bestaan individuele therapieën, groepstherapieën en zelfhulpgroepen.

De grootste zelfhulporganisatie op het gebied van gokverslaving in Nederland is de Stichting Anonieme Gokkers Omgeving Gokkers Nederland (AGOG). De AGOG biedt hulp en begeleiding aan gokverslaafden om te stoppen met gokken. De AGOG stelt voorwaarden. Deelnemers moeten direct stoppen met gokken en de financiën door iemand uit de omgeving laten beheren. De zelfhulpgroepen betrekken ouders, partners en andere mensen uit de directe omgeving van de gokkers bij de behandeling. Er komen onderwerpen ter sprake als financiële problemen, relatieproblemen, machteloosheid, depressie en eenzaamheid. De zelfhulpbehandeling heeft bij de meeste deelnemers succes dankzij de wekelijkse confrontatie met de groep, het gezamenlijk delen van het probleem en het vinden van steun bij elkaar door het uitwisselen van ervaringen. Meer informatie kun je vinden op de website van de AGOG.

De website ‘Gokken de baas’ (gokkendebaas.nl) wordt verzorgd door Tactus Verslavingzorg. Je kunt je hier aanmelden voor een internetbehandeling. Iedere deelnemer krijgt een persoonlijk dossier en anoniem contact met een hulpverlener. Je kunt via het forum contact maken met lotgenoten. Ook heeft deze site een zelftest waarin je geconfronteerd wordt met je gokgedrag. De zorgverzekering betaalt de kosten voor de behandeling. Het heeft eventueel wel gevolgen voor je eigen bijdrage. Je aanmelding komt ook bij de huisarts terecht. Wil je dat niet, dan kun je de behandeling zelf betalen. Voor 1190 euro kun je anoniem behandeld worden. Het is eventueel ook mogelijk om je aan te melden via je werkgever.

De website ‘Gokken onder controle’ (gokkenondercontrole.nl) biedt ook online hulp bij het stoppen met gokken. Je kunt er een zelftest doen over de risico’s van je persoonlijke gokgedrag. De kosten van de behandeling via deze website worden vergoed door alle basisverzekeringen. Je zult wel aangesproken worden voor je eigen bijdrage. De verzekeraar en je huisarts worden van de deelname op de hoogte gebracht.

Zelfhulp voor omgeving

De directe omgeving van een gokverslaafde voelt zich vaak machteloos. Het zijn de ouders of de partner die onder het verslavingsprobleem van het kind of de partner gebukt gaan. Er is een groot verlangen dat het probleem wordt aangepakt en opgelost, want de gokverslaving zorgt meestal voor een onleefbare situatie. 

Als je het slachtoffer dreigt te worden van een kind of partner met een gokverslaving moet je actie ondernemen. Grijp in voordat je al je geld en materiële zaken aan de gokker kwijtraakt en aan de zorgen onderdoor gaat. Je moet jezelf onafhankelijk opstellen en de gevoelens van de gokker daarbij links laten liggen. Dat is niet eenvoudig, maar je kunt hulp vragen via de huisarts. Deze kan je doorverwijzen naar een maatschappelijk werker of psycholoog of coach.

De Stichting Anonieme Gokkers Omgeving Gokkers Nederland (AGOG) biedt hulp in de vorm van zelfhulpgroepen. Het lotgenotencontact kan erg stimulerend werken en een grote steun zijn bij de veranderingen die je aan zult moeten brengen in je leven. Jij hebt geen verslavingsprobleem maar je hebt er wel langere of kortere tijd mee te maken gehad. De verslaving kan een grote invloed hebben op je eigen leven. De zelfhulpgroepen zijn besloten. Er wordt gewerkt aan de ontwikkeling van eigen zelfstandigheid en het inrichten van een nieuw eigen levensprogramma. De centrale vraag daarbij is de plaats van de gokverslaafde in dit nieuwe leven. Je leert te voorkomen dat de ander je met zijn probleem opzadelt en in de greep houdt.

Tips & Reacties

Deel je eigen tip over gokverslaving

En maak kans op een cadeaubon ter waarde van € 25!